تعریف

وزوز گوش احساس شنیدن صدای زنگ یا نویز در گوش است که از هر 5 نفر یک نفر به این اختلال مبتلا هستند. وزوز گوش به خودی خود یک بیماری نیست بلکه نشانه ای از بیماری های موجود دیگر است مثل پیرگوشی (Presbycusis) ، صدمه خوردن گوش یا سر (Head injury) و یا اختلالات گردش خون.

با اینکه ممکن است بسیار آزاردهنده باشد، اما وزوز گوش نشانگر مشکل حیاتی سلامت انسان نیست و با درمان بیماری اصلی از بین خواهد رفت، روش های دیگری جهت پوشاندن صدای آزاردهنده وزوز گوش وجود دارد که توانبخشی وزوز گوش (نه درمان) معروف است.

علت

یکسری سلول های مویی ریز که مسئول شلیک عصبی جهت انتقال صوت به مغز می باشند در قسمت گوش داخلی وجود دارند. اگر این سلول های عصبی آسیب ببینند به صورت پراکنده حرکت خواهند کرد و پیام های عصبی حاوی نویز و وزوز را به سمت مغز شلیک می کنند.

وزوزگوش ممکن است به دلیل ناهنجاری های سرخرگ کاروتید (Carotid artery) و یا سیاهرگ جاگولار (Jugular vein) و یا حتی مشکلات مفصل گیجگاهی زیر آرواره ای (Temporomandibular joint) باشد. در مواردی مشکلاتی در مسیر رسیدن پیام عصبی به مغز از دلایل وجود وزوز گوش (Tinnitus) می باشد.

از سایر علت های وزوز گوش می توان اشاره کرد به:

- پر شدن کانال گوش با جرم

- سوراخ شدن پرده گوش

- تماس جسم خارجی با پرده گوش

- عفونت ها و آلرژی و تومورهای گوش میانی

- کاهش شنوایی حسی-عصبی در اثر نویز بلند

- بیماری های منییر و اتواسکلوروز

اقدامات

اگر احساس می كنید گوش شما به مدت چند روز مداوم صدا می دهد و توضیحی هم برای این صدا (وزوز) وجود ندارد، حتماً به متخصص شنوایی شناس مراجعه كنید.

شنوایی شناس با انجام تست ها و ارزیابی میزان شنوایی شما با توجه به سوابق و مشاهدات می تواند بیان دقیق تری از دلیل و نقطه شروع وزوز گوش شما داشته باشد.

پس از پایان ارزیابی ها و به دست آمدن نتایج و مشاوره با شنوایی شناس خود به متخصص گوش و حلق و بینی برای شروع درمان با توجه به نتایج ارزیابی ها مراجعه خواهید كرد.

آیا وزوز گوش قابل درمان است؟

برای بسیاری از بیماران وزوز گوش درمان قطعی وجود ندارد، داروهای ضد افسردگی مثلamitriptylineوnortriptylineدر بعضی موارد (نه درمان اما) تا حدی میزان و شدت وزوز گوش را كاهش می دهد.

در موارد دیگر بعضی داروهای ضد اضطراب مثلValiumوAlprazolamكمك كننده بوده اند.

توجه داشته باشید دارو درمانی را حتماً و حتماً زیر نظر پزشك گوش و حلق و بینی خود انجام دهید.

همانطور كه داروهایی در جهت بهبود وزوز گوش معرفی شد، در اینجا یكسری داروهایی كه باعث ایجاد و بدتر شدن وزوز گوش (Tinnitus) می شوند را به شما معرفی می كنیم:

1. داروهای آنتی بیوتیك:polymyxin B,erythromycin,vancomycin,neomycin.

2. داروهای درمان سرطان:mechlorethamine,vincristine

3. داروهای مُدر: bumetanide, ethacrynic acid, furosemide.

4. داروی جوهر گنه گنه: Quinine كه برای درمان مالاریا استفاده می شود.

5. مصرف آسپیرین در دوزهای بالا (بیش از 12 عدد در روز)

توانبخشی وزوز گوش

راه حل های بسیاری برای شناخت بهتر و رهایی از وزوز گوش (Tinnitus) وجود دارد

وزوز گوش هر شخص منحصر به فرد است و باید برنامه توانبخشی منحصر به فردی برای آن در نظر گرفته شود. در مواردی كه منبع وزوز مشخص است مدیریت صحیح می تواند باعث كم شدن حتی از بین رفتن وزوز گوش شود.

در نظر داشته باشید جهت توانبخشی وزوز گوش رعایت نكات زیر می تواند كمك كننده باشد:

- از صداهای بلند (مثلاً در كنسرت ها و مجالس) دوری كنید.

- به فشار خون خود توجه ویژه داشته باشید چرا كه فشار خون بالا باعث بدتر شدن وضعیت وزوز گوش شما می شود.

- اجتناب كردن از یكسری محرك ها مثل نمك، آسپیرین، سیگار و قهوه توصیه می شود.

- استرس یكی از مهم ترین عامل های بوجود آورنده تینیتوس است.

- با استراحت دادن به بدن خود و انجام ندادن ورزش های سنگین به كم شدن شدت وزوز گوش خود كمك می كنید.

- گیاه داروییجینكو (كهن دار)برای بهبود وزوز گوش توصیه می شود.

كم شنوایی و وزوز گوش:

از بین هر 5 بیماری كه وزوز گوش را تجربه می كنند 4 نفر آنها دارای میزان های متفاوتی از افت شنوایی هستند، و ثابت شده است كه تقویت شنوایی توسط سمعك تا حد خوبی باعث پوشاندن صدای وزوز گوش خواهد بود كه در آن صورت دیگر تینیتوس حالت آزار دهنده ای نخواهد داشت.

امروزه اكثر سمعك های برند های مختلف دارای برنامه توانبخشی وزوز گوش هستند كه هر كدام به نحوی صدای وزوز را می پوشانند.

برای مثال در سمعك هایWidexموسیقی به عنوان راه حلی جهت توانبخشی وزوز پیشنهاد شده است.

در سمعك هایSiemensسه راه حل جهت پوشاندن وزوز وجود دارد:

Sound therapy: كه از بین 4 صدای پیش فرضی كه روی برنامه آمده انتخاب می كنید.

Ocean waves: كه صدایی شبیه به موج دریا را جهت پوشش وزوز و آرامش پخش می كند.

Notch therapy: كه مختص بیمارانی است كه در فركانس مشخصی تینیتوس دارند.