چرا گوش ما جرم تولید می کند؟
جرم گوش که معمولاً با اصطلاح پزشکی سرومن شناخته میشود، مادهای خاکستری، نارنجی، قهوهای و یا زرد رنگ بوده که در کانال گوش انسان و سایر پستاندارن ترشح میشود. این ماده از پوست کانال گوش ما محافظت کرده و به تمیز کردن و چرب نگه داشتن کانال گوش کمک میکند. همچنین در مقابل باکتریها، قارچها، حشرات و آب مراقبتهایی را ایجاد میکند.
جرم گوش شامل سلولهای پوستی جدا شده، موها، ترشحات غدد سرومن و سباسه قسمت خارجی کانال میباشد.
عناصر اصلی جرم گوش عبارتند از اسیدهای چرب با زنجیره بلند (اشباع شده و اشباع نشده)، الکل، اسکوالن و کلسترول.
سرومن در قسمت غضروفی کانال گوش (یک سوم خارجی) تولید میشود.
جرم گوش از نظر ژنتیکی دو نوع مرطوب و خشک دارد. که نوع مرطوب غالب است. و این دو نوع مرطوب و خشک از نظر بیوشیمیایی باهم متفاوت بوده و نوع مرطوب درصد چربی بیشتری دارد. یک ژن خاص شناسایی شده است که تعیین میکند که آیا افراد دارای جرم گوش مرطوب یا خشک هستند.
معمولاً مردمان آسیای شرقی و بومیان آمریکایی دارای سرومن خشک (خاکستری و پوسته پوسته) هستند. مردمان آفریقایی و اروپایی احتمالاً دارای سرومن مرطوب هستند (قهوهای روشن، قهوهای تیره، نارنجی تیره).
جرم گوش ممکن است مانع عبور صدا در کانال گوش شود و کاهش شنوایی انتقالی را موجب شود. سمعک ممکن است به نوعی با تجمع جرم در گوش مرتبط باشد. همچنین تخمین زده میشود علت 60 تا 80 درصد نقصهای سمعک، جرم گوش باشد.
حرکات فک به تمیز شدن طبیعی گوشها کمک میکند.
جرم یک ماده زردرنگ بوده که بخش زیادی از آن چربی است. به همین علت در برخورد با دست شما چربی را حس خواهید کرد. این چربی از غدد چربی پوست داخل گوش شما حاصل می شود. علاوه بر این چربی، در گوش شما تعدادی از سلول های پوستی از گوش گاها جدا می شود. ترکیب این چربی و این سلول های پوستی و ترشحات غدد سرومن در کانال گوش خارجی، جرم گوش را به وجود می آورد.
جرم گوش که به آن «وکس گوش» هم گفته می شود. به طور طبیعی توسط غددی که در پوست کانال گوش قرار دارند ،ترشح می شود و نقش محافظت کننده، نرم کننده و خاصیت ضد باکتریایی دارد.فقدان جرم گوش می تواند منجر به خشکی و خارش گوش شود. به طورطبیعی جرم تولیدشده به تدریج و مرتباً از طرف پرده ی گوش به سمت بیرون حرکت می کند و با حرکات فک این ذرات جرم خشک شده از کانال گوش خارج می شوند.
جرم گوش در نیمه ی بیرونی کانال گوش تولید می شود. بنابراین گاهی در معاینه ی گوش مشاهده می شود که جرم در نزدیکی پرده ی گوش قرار دارد. این بدان معناست که بیمار سعی کرده با گوش پاک کن جرم گوش خود را خارج کند. او قسمت های بیرونی تر را خارج و قسمت های عمقی تر را فشرده کرده، مثل برفی که فشرده شده باشد
در مورد اعتقاد برخی که جرم گیری گوش را موجب جرم ساز شدن گوش می دانند باید به این موضوع اشاره کنیم که این امر به هیچ عنوان صحت ندارد و در برخی افراد گوش ترشح چربی بسیاری دارد و نیاز است جرم گیری بطور مداوم انجام شود
جرم گوش که به آن موم نیز گفته می شود، ترکیبی از چربی، سلول های پوستی جدا شده از داخل گوش و ترشحات غدد ترشح کننده گوش در کانال گوش خارجی است.
از جمله عواملی که نشان دهنده پر شدن گوش از جرم است می توان به درد گوش و احساس کیپ بودن گوش، کاهش شنوایی، صدای وزوز در گوش و خارش و خروج ترشحات از گوش اشاره کرد.
جرم گوش زرد رنگ و چرب بوده و دارای حالت چسبندگی است. وجود این جرم برای نرم نگه داشتن و حفظ سلامت مجرای گوش خارجی ضروری است. علاوه بر این، اسیدیته این ترشحات مانع از رشد باکتری و قارچ می شود.
جرم گوش را با نام موم گوش می شناسند که از بخش خارجی گوش ترشح می شود. دو غده بانام sebaceous و apocrine موم تولید می کند. موم معمولا با گرد و خاک و مو همراه است و چون کانال گوش مثل یک تنگنا عمل می کند هرچه از گرد و خاک و مو باشد در آن قسمت گیر می کند.
جرم گوش وظایف مهمی ایفا می کند:
1- حفظ رطوبت کانال گوش که خشکی و خارش گوش جلوگیری می کند
2- حاوی مواد شیمیایی است که عفونت های داخلی گوش را از بین می برد
3- مثل پوششی بین پرده گوش و خارج عمل می کند وقتی گرد و خاک و چیزهایی دیگر وارد گوش می شوند اجازه نمی دهند کاملا به گوش برسند.
جرم گوش دقیقا از چه موادی تشکیل شده است؟
اولا بدانید که جرم گوش را پزشکان با نام هایی همچون وکس گوش، موم یا سرومن خطاب می کنند. همان گونه که گفتیم این جرم یک ماده زردرنگ بوده که بخش زیادی از آن چربی است. به همین در برخورد با دست شما چربی را حس خواهید کرد. این چربی از غدد چربی پوست داخل گوش شما حاصل می شود. علاوه بر این چربی، در گوش شما تعدادی از سلول های پوستی از گوش گاها جدا می شود. ترکیب این چربی و این سلول های پوستی و ترشحات غدد سرومن در کانال گوش خارجی، جرم گوش را به وجود می آورد.
علائم تجمع و سفت شدن جرم گوش عبارتند از:
- احساس درد در گوش
- احساس سنگینی و پری در گوش
- احساس کیپ شدن گوش
- زنگ زدن گوش
- خارش، بوی نامطبوع و ترشحات گوش
چه کسانی مستعد تجمع جرم گوش هستند؟
1-کسانی که میزان تولید جرم در گوش شان زیاد است.
2-افرادی که کانال گوش شان تنگ است یا انحنای کانال گوش شان بیشتر از حد معمول است.
3-کسانی که کانال گوش شان موی زیاد دارد.
4-افرادی که عادت دارند گوش شان را تمیز کرده یا دستکاری کنند.
آیا نوع جرم گوش خود را می دانید؟
جرم گوش دو نوع خشک و مرطوب است. نوع آن بستگی به ژنتیک شما دارد. ژنتیک مردم آسیای شمال شرقی مخصوصا مردم کشورهای چین یا کره طوری است که جرم گوش خشک دارند، در حالی که جرم گوش افراد سایر کشورها مرطوب است.
جرم گوش خاکستری
اگر جرم گوش شما به جای زرد، خاکستری بود و هیچ نشانه دیگری وجود نداشت، جای نگرانی نیست. این فقط می تواند در نتیجه گرد و غبار باشد. این رنگ در میان شهرنشینها به ویژه شهروندان کلانشهرها کاملا عادی است زیرا این مناطق دارای آبوهوای آلوده و مملو از سرب و گردوخاک هستند.
جرم گوش به همراه لکههای خون
اگر متوجه شدید که گوشپاککن حاوی لکههای خون است، احتمالا پرده گوش شما آسیب دیده است. در چنین مواقعی، احتمال اینکه پرده گوش تحتتاثیر عفونت ها قرار گرفته و به التهاب و آماس گوش منجر شود، زیاد است. در نتیجه چنین امری، ممکن است شنوایی فرد دچار مشکل شود و به همین خاطر، لازم است حتما به پزشک مراجعه نماید.
جرم گوش به رنگ قهوهای
اگر وکس داخلی گوش بیشتر از همیشه، غلیظ تر و تیره تر است، نشانگر این است که بدن فرد تحت تاثیر استرس فراوانی قرار داشته است. برای رفع این مشکل باید چندین روز آرام باشید و در یک مکان عاری از استرس و نگرانی، استراحت کنید.
جرم گوش به رنگ مشکی
اگر این اتفاق فقط یک بار روی داد، جایی برای نگرانی وجود ندارد. البته، اگر گوشها خارش داشتند و این خارش به مرور بیشتر شد، بایستی حتما به پزشک مراجعه کنید زیرا این رنگ مشکی می تواند نشانه عفونت های قارچی باشد.
جرم گوش به رنگ سفید
این رنگ نشانه کمبود ویتامین و میکرولیت های ضروری برای بدن است که از جمله می توان به آهن و مس اشاره کرد. در صورت مشاهده این جرم گوش، باید موادی همانند انواع لوبیاها و جو را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. همچنین بد نیست یک دوره کوتاه، به مصرف قرص های مکمل روی بیاورید.
جرم گوش با بوی نامطبوع
اگر متوجه شدید که وکس گوش شما بوی نامطبوعی دارد، حتما گوش میانی دچار عفونت شده است. در چنین مواقعی، ممکن است علاوه بر بوی بد، داخل گوش خود صداهایی نیز بشونید. اگر این نشانه ها برایتان آشناست حتما به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
آبکی بودن جرم گوش
اگر اخیرا متوجه شده اید که موم داخلی گوش شما آبکی و رقیق شده است، می تواند نشانه التهاب و آماس داخلی گوش باشد. به همین خاطر ضروری است که به پزشک متخصص مراجعه کنید.
خشک بودن جرم گوش
ساده ترین دلیل برای خشک بودن موم گوش کمبود چربی های ضروری برای بدن است. البته این امر می تواند ناشی از التهابات پوستی یا دیگر بیماری های پوستی باشد که منجر به خشک شدن پوست می شوند.